Espe

Ei av dei gamle slepa over Hardangervidda går opp frå Espe. Her har det vore hestehandlarar i mange generasjonar. Slepa over vidda – namnet tyder rett og slett «spor» – går attende til forhistorisk tid. Jern frå Telemark til vikinghovdingar i vest, hestar frå Hardanger, talg til sølvgruvene på Kongsberg – gjennom mange hundreår var Hardingslepa og søre Nordmannsslepa viktige transportårer. Driftekarane på 1700- og 1800-talet reiste gjerne i store flokkar med hestar eller med storfe, som fekk gå og beita i fjellet før dei vart førte til marknadsplassane austpå. Det var fleire gardar enn Espe ferdakarane tok ut frå: Odda, Sekse, Opedal, Huse, Tveisme, Bu, Eidfjord og Sima. Alle kom dei opp stølsvegane, frå ulike kantar: sørfjordingar, eidfører, ulvikar, vossingar og sogningar. I seinare hundreår var Søndre Nordmannsslepa austover frå Hadlaskard ein av hovudvegane.

Då den nye vegen over Haukeli kom på slutten av 1800-talet, stilna trafikken over Hardangervidda av.