Ølve

Då breen kalva tilbake i Hardangerfjorden for om lag 14 000 år sidan, stoppa iskanten eit stykke innanfor Ølve. Elva som munna ut i fjorden under breen, førte med seg smeltevatn med store mengder leire,som vart avsette på havbotnen like utanfor. Ettersom havnivået då var om lag 75 meter høgare enn i dag, vart leira avsett både på fjordbotnen og på det som no er dei flate områda nord for Ølveshovda og nordvestover mot Håvik, som då låg under vatn. Det levde fleire sortar skjel i denne leira, og bitar av dei viser seg å vera om lag 13 300 år gamle.

Så følgde det ein kuldeperiode (yngre dryas) som førte til at breane voks. Hardangerfjordbreen gjekk over leira på Ølve og ut til Halsnøy og Huglo og la etter seg endemorenen der. Høgda på sidemorenane på Rosendalsida viser at det har lege om lag 400–500 meter tjukk is ovanpå leira på Ølve. Kvifor klarte ikkje isbreen å fjerna den mjuke leira,når han ikkje hadde problem med å riva laus store fjellstykke? Leirmassen er sett saman av ørsmå flak med vassfylte porer imellom. Då breen trykte leira saman, auka trykket i porene, slik at breen ikkje grov så mykje, men i staden berre glei fram over leira, om lag som ved vassplaning.

Etter at isbreen smelta inn Hardangerfjorden att, gjekk kalvinga så fort at det ikkje vart avsett nemnande leire på Ølve. Landet byrja å stiga, og leirflatene vart litt utvaska i stranda, men sidan dei var så kompakte, vart det meste liggjande att.